Biruni Üniversitesi, TÜBİTAK desteğiyle yürüttüğü proje kapsamında diyabet tedavisinde yan etkisi azaltılmış, etkinliği yüksek yeni moleküller geliştirilmeyi hedefliyor.
Üniversiteden yapılan açıklamaya göre, Biruni Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Kimya Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bedia Kaymakçıoğlu yürütücülüğünde, TÜBİTAK-ARDEB 1001 Programı kapsamında desteklenen projeyle, dünya genelinde hızla artan diyabet hastalığına karşı yeni tedavi seçenekleri sunulması amaçlanıyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Kaymakçıoğlu, diyabetin küresel bir sağlık sorunu haline geldiğini, projelerinin bu soruna yenilikçi bir yaklaşım getirmeyi amaçladığını kaydetti.
Dünya Sağlık Örgütü verilerine atıfta bulunan Prof. Dr. Kaymakçıoğlu, 537 milyon kişinin diyabetle yaşadığını ve bu sayının 2045’e kadar 783 milyona ulaşmasının beklendiğini aktardı.
Bilgisayar destekli ilaç tasarımı yöntemiyle yüzlerce bileşiği değerlendirdiklerini kaydeden Kaymakçıoğlu, “Bu şekilde oluşturulan bileşikler arasından seçilen en yüksek potansiyele sahip 45 molekülü, laboratuvar ortamında sentezleyeceğiz. Ardından bu moleküllerin biyolojik aktiviteleri hem ‘in vitro’ (hücre kültürü) hem de ‘in vivo’ (canlı organizma) düzeyde ayrıntılı şekilde analiz edilecek.” ifadelerini kullandı.
Mevcut tedavi yöntemlerinde görülen yan etkilerin ve uzun vadede yaşanan etkinlik kayıplarının önüne geçmeyi amaçladıklarını vurgulayan Kaymakçıoğlu, projede kan şekeri düzeyinin düşürülmesinde kilit rol oynayan yolaklar üzerinden etki gösterebilecek, etkinliği yüksek, seçici ve zehirlilik oranı (toksisite) düşük bileşikleri hedeflediklerini ifade etti.
“Genç araştırmacılar için nitelikli bir deneyim ortamı sunuyor”
Projenin multidisipliner yapısıyla öne çıktığını belirten Prof. Dr. Kaymakçıoğlu, şunları kaydetti:
“Projemiz moleküler modelleme, organik sentez, biyolojik testler ve moleküler dinamik simülasyonları gibi birçok alanda uzmanlığı bir araya getiriyor. Bu yönüyle genç araştırmacılar için nitelikli bir eğitim ve deneyim ortamı da sunan çalışma, aynı zamanda patent potansiyeli taşıyan yeni bileşiklerin keşfiyle ekonomik ve toplumsal katkı sağlamayı hedefliyor.”
Kaymakçıoğlu, proje çıktılarının, uluslararası kongrelerde paylaşılması ve prestijli bilimsel dergilerde yayımlanması için planlama yapıldığına değindi.
Elde edecekleri bilimsel verilerin, üniversitenin araştırma gücünü uluslararası arenada daha görünür kılacağını vurgulayan Kaymakçıoğlu, “Aynı zamanda ülkemizin stratejik ilaç keşfi hedeflerine doğrudan katkı sunacağız. Projenin, toplum sağlığına yönelik somut çıktılar üretmesi ve yeni tedavi alternatiflerinin geliştirilmesine kapı aralaması bekleniyor.” değerlendirmesinde bulundu.
