Uzmanlar, Dünya’nın yıllık iklim döngüsünün bir parçası haline gelen “sis mevsimi” ve “çöp mevsimi” konusunda uyarıda bulunuyor. Bu yeni mevsimler, ekosistemleri alt üst ederek takvimi yeniden şekillendiriyor.
İnsan faaliyetleriyle tetiklenen sis ve çöp döngüleri her yıl düzenli olarak tekrarlanıyor ve halk sağlığı, deniz yaşamı ve küresel ekosistemler için ciddi tehditler oluşturuyor.
Sis Mevsimi Nedir, Nerede Görülür?
Sis mevsimi, her yıl Güneydoğu Asya’nın belirli bölgelerinde yaşanıyor. Kalın duman tabakası bölgeyi kaplar, hava kalitesini tehlikeli seviyelere düşürür ve sağlık sorunlarına yol açar.
Bu sisin büyük bir kısmı, özellikle Endonezya ve Malezya gibi ülkelerdeki yangınlardan kaynaklanmaktadır.
Benzer şekilde, ABD’de de benzer bir durum görülmektedir. Kaliforniya’daki yangın mevsimi artık ilkbahardan Aralık’a kadar uzanırken eskiden yalnızca en sıcak aylarda görülürdü.
Çöp Mevsimi Nedir, Nerede Görülür?
Bali’de her yıl Aralık’tan Mart’a kadar “çöp mevsimi” yaşanmaktadır. Muson rüzgarlarının yön değiştirmesiyle okyanus akıntıları sahile büyük miktarda plastik atık taşır, plajlar çöp yığınlarıyla dolmaktadır.
Bu durum Bali’de artık tahmin edilebilir hale gelmiştir ve Filipinler, Tayland ve hatta ABD’nin doğu yakasında yaz aylarında da benzer olaylar görülmektedir.
Bazı Mevsimler de Yok Oldu
Araştırmalar, bazı geleneksel mevsimlerin tamamen ortadan kalktığını göstermektedir. Örneğin, önceden güvenilir olan kış sporları mevsimi, And Dağları ve Rocky Dağları gibi yüksek bölgelerde kar eksikliği nedeniyle çökmüştür.
İngiltere’nin kuzeydoğusunda martı türü deniz kuşları artık yıllık olarak geri dönmez duruma gelmiştir. Bu durum, uzun süredir bu döngüye güvenen topluluklar için büyük bir değişiklik anlamına gelmektedir.
İlkbahar ve yaz gibi bazı mevsimler de senkronizasyonlarını kaybetmiş durumda. Artık ilkbahar erken gelirken, yaz mevsimi uzadıkça uzamaktadır.